Trong một năm trở lại đây, tình hình của Intel đang trải qua giai đoạn đầy thách thức. Bắt đầu với các sự cố treo máy và lo ngại về độ ổn định tổng thể trên các CPU Intel Core thế hệ 13 và 14 cao cấp, mọi thứ càng trở nên tồi tệ hơn khi dòng Core Ultra ra mắt không đạt được kỳ vọng. Trong khi đó, AMD với chip Ryzen 7 9800X3D đã hoàn toàn áp đảo mọi CPU khác trên thị trường. Các sản phẩm CPU desktop của Intel hiện tại không còn sức hấp dẫn đáng kể, cả về hiệu năng chơi game lẫn năng suất làm việc. Kết hợp với mức tiêu thụ điện năng vẫn ở mức cao ngất ngưởng và giá thành chưa phản ánh đúng vị thế hiện tại của Intel trên thị trường, tất cả đã tạo nên một “cơn bão” nhấn chìm mọi hy vọng hồi sinh cho đội xanh. Với tình hình hiện tại, các nhà xây dựng PC desktop nên cân nhắc kỹ lưỡng và có thể tạm thời tránh xa CPU Intel trong tương lai gần.
1. Hiệu Năng Chơi Game Không Còn Vượt Trội
AMD Thống Trị, Intel Thụt Lùi
Khởi đầu với hiệu năng chơi game, CPU Intel Core i9-14900K đã sớm mất đi vương miện vào tay AMD Ryzen 7 7800X3D, với chip X3D dẫn trước khoảng 8-10%. Tuy nhiên, với sự ra mắt của Ryzen 7 9800X3D, lợi thế của AMD đã tăng vọt lên tới 25% trung bình, so với flagship thế hệ 14 của Intel. Người tiêu dùng từng hy vọng sẽ thấy một số chiến thắng từ các CPU Intel Core Ultra ra mắt vào cuối năm 2024, nhưng những hy vọng đó đã không thành hiện thực.
CPU Core Ultra 9 285K cuối cùng lại chậm hơn khoảng 30% so với Ryzen 7 9800X3D, thậm chí không thể đánh bại được Core i9-14900K. Ngay cả thế hệ trước, Ryzen 7 7800X3D cũng nhanh hơn flagship Arrow Lake mới nhất, cho thấy hiệu suất chơi game của Intel đang ở mức thấp nhất trong nhiều năm qua. Mặc dù dòng Ryzen 9000 của AMD cũng có phần gây thất vọng khi chỉ mang lại mức tăng khoảng 5% trong chơi game so với Ryzen 7000, nhưng các chip tầm trung như Ryzen 7 9700X vẫn có thể vượt qua bộ xử lý Intel mới nhất và mạnh nhất.
Điều này đã đẩy Intel vào một tình thế khó xử. Đối với những game thủ đam mê tìm kiếm tốc độ khung hình tốt nhất, CPU X3D của AMD là không thể so sánh. Còn với những người tìm kiếm CPU chơi game giá phải chăng hoặc tầm trung, AMD có Ryzen 5 7600 và Ryzen 7 9700X là những lựa chọn đáng cân nhắc. Mặc dù Intel có vẻ tốt hơn trong các tác vụ không liên quan đến chơi game, nhưng ngay cả lĩnh vực này cũng có những vấn đề riêng.
2. Hiệu Năng Làm Việc (Productivity) Thiếu Nhất Quán
Một bức tranh nhiều mảng sáng tối
Flagship mới nhất của Intel, Core Ultra 9 285K, đã cho thấy kết quả mạnh mẽ trong các tác vụ năng suất, nhưng nó không phải là cú hích toàn diện mà Intel mong đợi. Chắc chắn, điểm số Cinebench của nó là tốt nhất, vượt qua Ryzen 9 9950X và Core i9-14900K, nhưng nó không thể đánh bại một cách thuyết phục ngay cả Ryzen 9 7950X thế hệ trước trong nhiều tác vụ. Đặc biệt trong Adobe Photoshop, nó lại nằm trong số những bộ xử lý kém nhất một cách khó hiểu.
Intel Core i9-14900K đã và vẫn là một trong những CPU năng suất tốt nhất trên thị trường. Tuy nhiên, vấn đề là nó cũng tụt hậu so với Ryzen 9 7950X và Ryzen 9 9950X trong các bài kiểm tra phổ biến. Bức tranh càng trở nên tăm tối hơn cho Intel khi xem xét Adobe Photoshop, nơi 14900K còn kém cả các chip 6 nhân của AMD. Hơn nữa, ngay cả trong Adobe Premiere Pro, nơi 14900K thể hiện xuất sắc, nó cũng không nhanh hơn nhiều so với Core i7-14700K và thua xa 9950X.
Ngay cả chip Core Ultra 7 265K rẻ hơn cũng chậm hơn Core i7-14700K (cũ hơn và rẻ hơn) trong các bài kiểm tra như 7-Zip, Photoshop và Premiere Pro, và tụt hậu so với Ryzen 9 7900X có giá tương đương. Khi so sánh Core Ultra 5 245K và Core i5-14600K, chip Arrow Lake 6 nhân nhanh hơn tiền nhiệm của nó trong một vài bài kiểm tra khoảng 7-8%, nhưng lại chậm hơn trong một số tác vụ khác. Và Ryzen 7 7700 còn đánh bại nó trong khá nhiều ví dụ.
Nhìn chung, Arrow Lake có vẻ thể hiện tương đối tốt hơn trong các tác vụ năng suất so với chơi game, nhưng không mang lại nhiều điều đáng mong đợi.
3. Hiệu Suất Nhiệt (Thermal Efficiency) Vẫn Rất Kém
Từ nóng sang cực nóng, vẫn chưa ổn
Intel vốn không nổi tiếng trong việc thiết kế các bộ xử lý chạy mát mẻ, nhưng mọi thứ đã trở nên tồi tệ hơn trong những năm qua. Dòng CPU thế hệ 14 đặc biệt khó khăn khi vận hành nếu không có những bộ tản nhiệt CPU mạnh mẽ nhất, và Core i9-14900K nổi tiếng là bị giới hạn nhiệt (thermal throttle) ngay cả ở cài đặt mặc định và khi sử dụng tản nhiệt AIO 360mm.
Với Arrow Lake, Intel đã tìm cách giảm mức tiêu thụ điện năng và từ đó cải thiện hiệu suất, nhưng những cải tiến này là rất nhỏ. Ví dụ, Core Ultra 9 285K vẫn tiêu thụ nhiều điện hơn đáng kể so với Ryzen 9 9950X, Ryzen 9 7950X3D và Ryzen 7 7800X3D. Nó trông có vẻ tốt hơn 14900K, chắc chắn rồi, nhưng so với các đối thủ cạnh tranh, mọi thứ còn xa mới đạt được mức mà người dùng có thể bỏ qua các nhược điểm khác của Arrow Lake.
Sẽ là một chuyện khác nếu các chip Arrow Lake bằng cách nào đó biện minh được mức tiêu thụ điện năng cao của chúng bằng cách hoạt động tốt hơn đối thủ, hoặc thậm chí là các CPU thế hệ 14. Việc đó không xảy ra khiến cho hiệu suất nhiệt kém càng khó chấp nhận. Trong khi đó, các CPU Zen 5 của AMD đã cải thiện hiệu suất vốn đã rất xuất sắc của các đối tác Zen 4 của chúng.
4. Các Vấn Đề Về Độ Ổn Định (Stability) Dai Dẳng
Intel liên tục gặp rắc rối
Có lẽ không còn ai không biết về việc các CPU Intel thế hệ 13 và 14 thường xuyên bị treo máy trong khoảng một năm qua. Intel đã điều tra các báo cáo và xác nhận rằng CPU bị treo do điện áp cao và ban đầu đổ lỗi cho các nhà sản xuất bo mạch chủ vì đã chạy bộ xử lý “ngoài thông số kỹ thuật”. Trong vài tháng tiếp theo, công ty đã phát hành nhiều bản cập nhật microcode để khắc phục sự cố, nhưng xác nhận rằng bất kỳ hư hỏng nào đối với chip là vĩnh viễn.
Mặc dù các sự cố treo máy và hành vi bất thường đã được báo cáo là đã khắc phục, nhưng tôi sẽ không đặt niềm tin vào CPU thế hệ 13 hoặc 14 vào thời điểm hiện tại. Mọi người vẫn báo cáo các sự cố treo máy trên các chip Raptor Lake của họ, rất lâu sau bản cập nhật microcode “cuối cùng” của Intel. Ngay cả khi bạn không muốn tin vào bằng chứng giai thoại, tại sao lại phải chấp nhận rủi ro? Chắc chắn không có lợi ích gì khi tiết kiệm một vài đô la mà sau đó phát hiện ra các vấn đề tiềm ẩn chưa được loại bỏ.
Ngay cả các bộ xử lý Arrow Lake mới nhất cũng đang gặp phải các vấn đề về độ ổn định bộ nhớ. Điều này cho thấy sự phức tạp và dai dẳng của các lỗi mà Intel đang phải đối mặt. Với lịch sử xử lý các vấn đề này của Intel, thật khó để biết các vấn đề của thế hệ 14 hay Arrow Lake sâu đến mức nào. Hơn nữa, đối với các tác vụ năng suất, độ ổn định và độ tin cậy là những ưu tiên hàng đầu. Nếu bạn không thể tin tưởng hệ thống của mình hoạt động mà không gặp sự cố, bạn có thể cân nhắc chuyển sang một bộ xử lý AMD Zen 4 hoặc Zen 5 đủ mạnh.
5. Mức Giá Chưa Thật Sự Hợp Lý
Mũi tên chưa đi đúng hướng
Giá CPU Intel Core Ultra trên Amazon: Mức giá chưa phản ánh đúng giá trị và hiệu năng hiện tại so với đối thủ AMD
Các CPU Intel Core Ultra có thể ra mắt với mức giá gần như tương đương khi so sánh các SKU tương đương, nhưng chúng lại có cảm giác hơi đắt khi bạn tính đến tất cả các nhược điểm. Ngay cả khi bạn so sánh, ví dụ, Core Ultra 9 285K và Core i9-14900K, bạn phải trả thêm khoảng 170 USD cho 285K để có được một sự cải thiện không mấy ấn tượng. Trong khi đó, Core Ultra 7 265K và Core Ultra 5 245K đắt hơn khoảng 50 USD và 100 USD so với các phiên bản tiền nhiệm của chúng (tại thời điểm viết bài).
Ngay cả khi bạn tính đến các lo ngại về độ ổn định của dòng sản phẩm thế hệ 14, các CPU Core Ultra cũng không cạnh tranh lắm với AMD xét từ góc độ giá trị. Các bộ xử lý Arrow Lake rõ ràng bị các CPU X3D của AMD “đánh bại” hoàn toàn trong chơi game, nhưng thậm chí không thể vượt qua các CPU Zen 5 6 nhân và 8 nhân rẻ hơn nhiều. Ngay cả đối với các CPU năng suất như Ryzen 9 7950X rẻ hơn, Core Ultra 9 285K cũng khó được khuyến nghị ở mức giá hiện tại.
Intel lẽ ra đã phải giảm giá gần như tất cả các SKU Arrow Lake của mình để làm cho chúng ít nhất hấp dẫn hơn một chút so với các đối thủ cạnh tranh. Việc Intel chưa làm điều đó cho thấy công ty không có ý định cạnh tranh về giá trị, và hy vọng sẽ bán đủ số lượng cho lượng người hâm mộ vẫn còn trung thành của mình.
Lời kết: Intel có thể hồi phục, nhưng hành trình sẽ còn dài
Với tất cả các vấn đề đang hành hạ Intel hiện tại, sẽ mất ít nhất hai thế hệ nữa để “đội xanh” có thể cạnh tranh trở lại với AMD. Đó là nếu công ty đã có kế hoạch làm như vậy. Intel không có ý định ra mắt thế hệ CPU mới vào năm 2025, với Nova Lake dự kiến chỉ đến vào năm 2026. Chúng ta có thể thấy một bản làm mới của Arrow Lake, hoặc ít nhất là một số đợt giảm giá vào năm 2025, nhưng điều đó khó có thể tạo ra sự thay đổi đáng kể.
Nova Lake, rất có thể, sẽ không thể đánh bại AMD trong lĩnh vực chơi game – lợi thế của “đội đỏ” hiện tại là quá lớn. Trong lĩnh vực năng suất, chúng ta có thể thấy Intel cung cấp một số sản phẩm giá trị với giá thấp hơn và tiêu thụ điện năng ít hơn. Đó là kịch bản tốt nhất mà chúng tôi đang hy vọng. Mọi sự trở lại của Intel sẽ phải chờ đến khi công ty sẵn sàng với thế hệ kế nhiệm của Nova Lake. Tuy nhiên, tất cả những điều này đều dựa trên giả định rằng AMD sẽ “ngủ quên trên chiến thắng” trong suốt thời gian đó, điều mà trong thực tế là không thể xảy ra.
