Năm 2024 đánh dấu một giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ trong thế giới hệ điều hành, không chỉ với việc Microsoft ngừng hỗ trợ Windows 10 mà còn ở những thay đổi cốt lõi trong cộng đồng Linux. Trong số đó, một tin tức đáng chú ý vừa được công bố là Kubuntu, một trong những bản phân phối Linux phổ biến, đã chính thức chuyển sang sử dụng Wayland làm môi trường hiển thị mặc định cho các cài đặt mới, đánh dấu sự kết thúc của một kỷ nguyên gắn liền với X11.
Động thái này của Kubuntu cho thấy xu hướng chung của nhiều bản phân phối Linux khác trong việc dịch chuyển khỏi hệ thống hiển thị X11 cũ kỹ để đón nhận Wayland hiện đại hơn, hứa hẹn mang lại trải nghiệm người dùng tốt hơn và hiệu suất tối ưu hơn.
Kubuntu Tập Trung Hoàn Toàn Vào Wayland, Loại Bỏ X11 Khỏi Cài Đặt Mặc Định
Theo thông tin được Neowin đưa tin, Kubuntu đang thực hiện một thay đổi quan trọng: loại bỏ hoàn toàn X11 khỏi tùy chọn cài đặt mặc định, và thay vào đó, tập trung phát triển trên nền tảng Wayland. Đối với những ai chưa quen thuộc, X11 là một hệ thống hiển thị đồ họa đã tồn tại từ khoảng năm 1990, trong khi Wayland là công nghệ mới hơn, được thiết kế để khắc phục những hạn chế của X11 và cung cấp một nền tảng hiện đại, hiệu quả hơn cho các môi trường desktop.
Mặc dù có nhiều tranh luận về việc nên sử dụng X11 hay Wayland, với X11 nổi bật về độ ổn định nhờ nhiều năm phát triển và tinh chỉnh, thì Wayland lại được đánh giá cao hơn về sự thân thiện với nhà phát triển và khả năng tương thích với phần cứng hiện đại.
Rik Mills từ Kubuntu đã chia sẻ lập trường của mình trên Ubuntu Launchpad về quyết định này: “Kubuntu hiện đã hoàn toàn sẵn sàng cho sự thay đổi này. Thực tế, trên bản ISO thử nghiệm Questing mới nhất, chúng tôi không còn cài đặt phiên Plasma X11 mặc định nữa. Người dùng vẫn có thể cài đặt nó thông qua gói plasma-session-x11 nếu muốn. Lý do là khả năng chúng tôi có thể hỗ trợ phiên X11 trong 26.04 LTS là rất thấp, vì vậy, giống như Ubuntu desktop, có lẽ tốt hơn hết là nên loại bỏ rào cản này ngay trong 25.10 và tập trung vào Wayland mà không bị phân tâm.”
Laptop hiển thị môi trường desktop Linux với trình duyệt Vivaldi, minh họa hệ điều hành Linux hiện đại
Điều này có nghĩa là, mặc dù Kubuntu sẽ mặc định sử dụng Wayland, những người dùng vẫn muốn gắn bó với X11 vẫn có thể dễ dàng cài đặt lại thông qua gói plasma-session-x11. Tuy nhiên, với người dùng mới hoàn toàn, trải nghiệm đầu tiên của họ với Kubuntu sẽ là trên nền tảng Wayland.
Tác Động Đến Cộng Đồng Người Dùng Linux và Windows 10
Với quyết định này, Kubuntu kỳ vọng sẽ không làm ảnh hưởng đến lượng người dùng hiện tại mà còn có thể thu hút thêm nhiều người dùng mới, đặc biệt là trong bối cảnh Windows 10 sắp hết hỗ trợ vào tháng 10 năm nay. Nhiều người dùng Windows 10 đang tìm kiếm các lựa chọn thay thế an toàn và miễn phí, và Kubuntu với môi trường Wayland mặc định có thể là một ứng cử viên sáng giá.
Sự chuyển đổi sang Wayland của Kubuntu là một bước đi quan trọng, không chỉ giúp bản phân phối này theo kịp xu hướng phát triển công nghệ mà còn góp phần định hình tương lai của môi trường hiển thị trên Linux. Đây là cơ hội để người dùng trải nghiệm một hệ điều hành hiện đại, hiệu quả và được tối ưu hóa tốt hơn cho các tác vụ hàng ngày.
